Xạ hình PET/CT cho bệnh nhân ung thư tại cơ sở y học hạt nhân.

        Các cơ sở y học hạt nhân (YHHN), xạ trị có vai trò hết sức quan trọng, phục vụ chẩn đoán, điều trị nhiều loại bệnh nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao, diễn tiến nhanh như ung thư, tim mạch, thần kinh…Tại Việt Nam trong nhiều năm trở lại đây, ung thư và tim mạch đã trở thành các nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Vừa qua, Cục Năng lượng nguyên tử đã liên hệ, trao đổi thông tin với cán bộ đầu mối, chuyên gia của một số cơ sở YHHN, xạ trị trong nước, Viện nghiên cứu hạt nhân và tổng hợp thông tin về hoạt động của các cơ sở y học hạt nhân, xạ trị của nước ta như sau:

        Trong tình hình dịch bệnh và thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội, hoạt động của các cơ sở YHHN, xạ trị trong nước vẫn được duy trì, đảm bảo an toàn cho người bệnh và đội ngũ y bác sỹ trên cả hai phương diện an toàn bức xạ, hạt nhân và an toàn trong phòng tránh lây nhiễm virut. Một yếu tố quan trọng giúp duy trì hoạt động của các cơ sở YHHN, xạ trị là nguồn cung dược chất phóng xạ (DCPX) phục vụ chẩn đoán, điều trị tại các cơ sở vẫn được đảm bảo. 

        Đối với DCPX sản xuất trên lò phản ứng: Viện Nghiên cứu hạt nhân (Đà Lạt) đã áp dụng nhiều biện pháp cải tiến quy trình sản xuất, bảo dưỡng thiết bị, tăng ca vận hành… nhằm đảm bảo duy trì nguồn cung DCPX cho 25 cơ sở y học hạt nhân, xạ trị trong nước. Do diễn biến của dịch làm ngừng trệ hoạt động vận chuyển hàng không quốc tế, gây khó khăn và kéo dài thời gian nhập khẩu nguyên liệu dẫn đến tăng chi phí sản xuất DCPX. Hiện nay, Viện tiếp tục cung cấp DCPXcho các cơ sở y học hạt nhân, xạ trị theo giá của các hợp đồng đã ký kết và chấp nhận bù lỗ quá trình sản xuất.

        Đối với DCPX sản xuất trên cyclotron: từ tháng 3/2020, sản lượng sản xuất dược chất phóng xạ F18-FDG của các trung tâm cyclotron trong nước có sự sụt giảm do nhu cầu về xạ hình PET/CT giảm khi cả nước thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất của các trung tâm cyclotron tiếp tục được duy trì để phục vụ những bệnh nhân đang trong quá trình điều trị tại các cơ sở YHHN.

        Trước diễn biến phức tạp hiện nay của đại dịch COVID-19 trên quy mô toàn cầu, vấn đề được đặc biệt quan tâm là đảm bảo duy trì hoạt động của các khoa YHHN, xạ trị trên toàn thế giới một cách an toàn. Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) trong tuần qua đã tổ chức một hội nghị trực tuyến với chủ đề “Cách thức để các khoa y học hạt nhân, xạ trị có thể hoạt động an toàn trong đại dịch COVID-19” với nội dung tập trung vào việc kiểm soát phòng chống nhiễm virut tại các khoa y học hạt nhân, xạ trị. Hội nghị đã thu hút sự tham gia của trên 4000 chuyên gia, bác sỹ khắp thế giới. Theo khuyến cáo của IAEA, các thiết bị điện quang như X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT) hiện là công cụ hữu hiệu, đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong sàng lọc, chẩn đoán bệnh lý và các biến chứng liên quan đến COVID-19. Thiết bị CT không chỉ được trang bị tại các khoa điện quang, đồng thời cũng là cấu phần quan trọng của hệ thống xạ hình PET/CT, SPECT/CT có tại các khoa YHHN. Bên cạnh việc sử dụng cho chẩn đoán, điều trị ung thư, tim mạch và một số bệnh lý khác, các khoa YHHN có thể hỗ trợ các khoa điện quang trong việc sử dụng tính năng chụp CT của các thiết bị xạ hình để chụp phổi cho bệnh nhân nhiễm (hoặc nghi nhiễm) COVID-19, giúp giảm tập trung đông người tại các khoa điện quang, góp phần thực hiện giãn cách xã hội và hạn chế sự lây lan của dịch bệnh.

Nguồn: Trung tâm Thông tin và Tư vấn hạt nhân, Cục Năng lượng nguyên tử.